KATILIM ÖNCESİ YARDIM ARACI
(IPA)
Avrupa Birliği daha önce çeşitli programlar altında aday ve potansiyel aday ülkelere sağladığı mali yardımları 2007 yılı itibariyle yeni bir mali perspektif çerçevesinde Katılım Öncesi Yardım Aracı (IPA) adı altında birleştirmiştir. Daha önceleri, PHARE, ISPA, CARDS, SAPARD, gibi farklı adlara sağlanmakta olan katılım öncesi mali yardımlar, Katılım Öncesi Yardım Aracı (IPA) adı altında birleştirildi. Avrupa Birliği 2007-2013 dönemi için aday (Türkiye, Hırvatistan ve Makedonya) ve potansiyel aday (Arnavutluk, Bosna Hersek, Sırbistan, Karadağ ve Kosova) ülkelere sağladığı tüm katılım öncesi mali yardımları IPA adı altında tek bir çerçevede topladı.
IPA’nın temel amacı aday ülkeleri üyelik sonrası yapısal ve uyum fonlarının programlaması, yönetimi ve uygulamasına hazırlamak ve bu sayede AB Mali Yardımlarının daha yüksek derecede tutarlılığı ve koordinasyonu sağlamak olarak açıklanabilir. Özetle, IPA aday ülkelerin Avrupa Birliği üyeliğine mali olarak hazırlanmalarına destek sağlar.
Aday ülkeler ve potansiyel aday ülkelere yönelik IPA kapsamında yardım sağlanacak beş bileşen ve bu bileşenlerin yönetimlerinden sorumlu program otoriteleri belirlendi:
IPA
Geçiş Dönemi Desteği ve Kurumsal Yapılanma
IPA
Bölgesel ve Sınır Ötesi İşbirliği
IPA
Bölgesel Kalkınma
IPA
İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
IPA
Kırsal Kalkınma
Katılım Öncesi Yardım Aracı mali yardımların kullanılmasında yeni bir anlayış olarak programlama yaklaşımını getiriyor. Böylelikle aday ülkeler tam üyelikle birlikte kullanabilecekleri yapısal fonlara hazırlanmış oluyor. Programlama yaklaşımın geçerli olduğu, Bölgesel Kalkınma, İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi ve Kırsal Kalkınma bileşenleri, AB’de Avrupa Bölgesel Kalkınma Fonu, Avrupa Sosyal Fonu ve Avrupa Tarımsal Yönlendirme ve Garanti Fonu gibi yapısal araçlara karşılık gelmek üzere tasarlandı.
İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi Bileşeniyle , daha fazla ve daha iyi istihdam olanakları ve daha geniş bir sosyal uyum ile sürdürülebilir ekonomik büyüme yeteneğine sahip bilgi temelli ekonomiye geçiş amaçlanıyor. Kurumsal açıdan ise, aday ülkeleri Avrupa İstihdam Stratejisi ve Lizbon Stratejisi çerçevelerinde Avrupa Sosyal Fonuna hazırlamak ve uygun yapı ile sistemleri kurmayı amaçlanıyor.
Bu bileşenin sorumlu kurumu olarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı görevlendirildi. Yapılan analiz sonucunda Bakanlık öncülüğü ile hazırlanmış olan İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi Operasyonel Programı (İKG OP) kapsamında teknik yardım hariç dört öncelik (müdahale alanı) ve bu öncelikler altında on tedbir (alt hedef) belirlendi. İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi Bileşeni kapsamında operasyon (şemsiye projeler) ve hibe projelerinin mali olarak desteklenmesi için, Operasyonel Programda belirtilen tedbirlere ve bu tedbirlerin altında yer alan faaliyetlere uygun olması ile her tedbir için belirlenen göstergeleri sağlaması gerekiyor.